Voor het eerst was er in Haarlem afgelopen schooljaar een
kinderraad met een kinderburgemeester. 18
achtstegroepers van negen verschillende basisscholen kwamen eens in de drie
weken (digitaal) samen voor de kinderraadsvergadering. De raad bepaalde zelf
met welke onderwerpen ze aan de slag wilde.
De kinderen kozen natuur en ecologie en aan racisme en
discriminatie als thema’s. Begeleiders van de kinderraad hielpen vervolgens mee
met het bedenken van acties rondom die thema’s.
Marloes Komin is de begeleider, dat deed ze eerder ook al
bij kinderwijkraden. Marloes: ‘We probeerden zo veel mogelijk dingen te
verzinnen die zichtbaar zijn. Temeer omdat de kinderraad een vertegenwoordiging
van alle kinderen in Haarlem is. Je wil eigenlijk alle kinderen laten meedoen
in de stad.’
Kunstwerk
Voorbeeld daarvan is het anti-discriminatiekunstwerk,
gemaakt samen met graffitikunstenaar ARTbyPDEG. Een poster daarvan hangt nog
steeds op de slaapkamer van Maryem, een van de leden van de kinderraad. ‘Je
ziet het niet meer zo goed, maar dat stukje helemaal links, bij dat roze hartje
en #BLM (Black Lives Matter, red.) heb ik gemaakt’, zegt ze terwijl ze op de
poster wijst.
Het kunstwerk werd gemaakt tijdens een dag die geheel in het
teken stond van racisme en discriminatie. Verdeeld over drie groepjes kregen de
kinderen les van Noëlle Beerepoot, trainer bij Bureau Discriminatiezaken
Kennemerland, gingen ze in gesprek met Jan-Willem Hollink, die op uitnodiging
van Noëlle mee was gekomen en uit ervaring kan vertellen over vooroordelen. En maakten
ze samen met kunstenaar Paul de Groot (ARTbyPDEG) het graffitikunstwerk.
Bewust
Noëlle geeft namens het Bureau Discriminatiezaken
Kennemerland al een aantal jaar gastlessen over discriminatie. ‘Ik heb het dan
over alle discriminatiegronden. Niet alleen over geloof, ras en seksualiteit,
maar ook over handicap en leeftijd bijvoorbeeld. Mensen denken vaak dat ze niet
aan discriminatie doen of vooroordelen hebben, maar iedereen heeft dat, daar
wilde ik de kinderen van bewust maken.’
Om dat te laten zien deed Noëlle eerst een quizje met de
kinderen. ‘Op basis van wat de kinderen van mij zagen, moesten ze zeggen wat ze
van mij dachten: heb ik een kind of kinderen? Heb ik een man?
En ik probeer het dicht bij huis te houden, hoe denk je
bijvoorbeeld in het begin over nieuwe kinderen in de klas? En hoe kijk je daar
nu naar? Je doet meteen aannames op basis van dingen die vaak voorkomen. Dat is
helemaal niet gek, maar het laat wel zien dat iedereen onbewust vooroordelen
heeft.’
Indruk
Ook in het gesprek met Jan-Willem zagen de kinderen dat
iedereen vooroordelen heeft. Noëlle: ‘Jan-Willem gaat vaak met mij mee tijdens
gastlessen. Hij maakt veel indruk op kinderen. Omdat hij spastisch is, spreekt
hij wat langzamer en stottert hij. Daardoor denken kinderen vaak dat hij minder
slim is. Na een gesprek met hem zijn die vooroordelen verdwenen. Zo worden kinderen
zich er bewust van dat ze wel degelijk vooroordelen hebben.’ Maryem kan het
gesprek zich nog goed herinneren. ‘Het was eerst een beetje vreemd, maar ik
vond het al snel normaal. Je moet niet te snel over iemand oordelen.’
John Lennonmuur
Toen Marloes aan Paul vroeg of hij mee wilde werken, was hij
meteen enthousiast. ‘Ik wist dat het thema discriminatie was, dat vind ik een
belangrijk thema, dus daar wilde ik graag iets mee doen.’ De inspiratie voor
het kunstwerk komt van de John Lennonmuur in Praag. ‘Dat is een grote muur over
liefde die steeds verandert. Mensen schrijven er van alles op, ook over
gelijkheid en anti-discriminatie.’
Zo gingen de kinderen ook aan de slag. Paul: ‘Kinderen zijn
vaak meteen enthousiast over graffiti en spuitbussen, dat was deze keer niet
anders. Tegelijkertijd blijft het een middel om uiting te geven aan een thema.’
Paul merkte dat kinderen die als laatste bij hem kwamen, dus daarvoor al hadden
gesproken over het onderwerp met Noelle en Jan-Willem inhoudelijk steeds beter
werden. ‘Het ging ineens over er niet bij horen en buitensluiten in plaats van
over uitschelden en in elkaar slaan.’
Positief denken
Maryem heeft veel geleerd van de gesprekken. ‘Je kan niet
voorkomen dat je vooroordelen hebt, maar je moet je er wel bewust van zijn. En
ik probeer altijd positief te denken.’ Ook van de kinderraad in het algemeen
heeft ze veel geleerd. ‘Ik weet hoe de gemeente werkt, hoe je moet debatteren
en om moet gaan met meningsverschillen. En het was leuk om nieuwe kinderen van
andere scholen te ontmoeten.’
Tekst: Tim Steen
Fotografie: Lex Leurs