Wat is onze geest, waar bevindt die zich en bén ik mijn geest? Al sinds mensenheugenis zijn dit vragen waar we ons mee bezig houden.
We dompelen ons onder in de Griekse wijsgeren, gaan te rade bij moderne filosofen en laven ons aan duiding en betekenisgeving bij dichters, schrijvers, zangers en kunstenaars. Meer en meer raadplegen wij de psycholoog, psychiater en het zelfhulpboek. Kortom: we wíllen weten, begrijpen, grip krijgen op de zeepbel die de geest ook is. Want hoe ongelooflijk krachtig en mooi de geest ons ook in het oog springt, we zien ook de kwetsbaarheid en – vaker dan
ons lief is – het wankelbare van onze eigen geest en die van anderen.
Soms is er die ene zin of roman, dat liedje, die geweldige film, een ontroerend kunstwerk dat je nog lang bijblijft. Ik denk aan Francis Aly¨s: in een film duwt hij een groot blok ijs door de straten van Mexico-Stad. Op het einde van de film schopt hij het laatste ijsblokje weg. De interventie heet: Sometimes making something leads to nothing. Dit werk roept veel vragen op. Waarom een blok ijs door de stad duwen, wat blijft er van onze acties over? Aly¨s stelt: “Creëer fabels.” Dat zet aan het denken; welke verhalen wil
jij doorgeven?
In de tweede Masterpiece-tentoonstelling sinds de koninklijke heropening in 2020 neemt de veelzijdige Frans-Nederlandse kunstenaar Laurence Aëgerter het stokje over van Marlene Dumas met de solotentoonstelling Epos van de Geest: op het kruispunt van zorg en geest. Speciaal voor deze tentoonstelling creëerde Aëgerter het monumentale wandkleed Epic of the Mind. Dit indrukwekkende werk, van maar liefst 38,5 meter breed en 3 meter hoog, is een eerbetoon aan de wonderbaarlijke menselijke geest met zijn rijkdom aan verbeeldingen en kwetsbaarheid.
Aëgerter weefde in het Textiellab in Tilburg dromerige achtergrondpatronen en laat ons dwalen door het landschap van de geest. Zo komen bij mij associaties op met ‘bergen’ en ‘bossen’, ook door de vele unieke toepassingen in het weven doemen heel uiteenlopende gevoelssferen op.
De bezoeker vindt ankerpunten in meer of minder mysterieuze en wonderbaarlijke ontmoetingen
met letterlijk verweven figuren uit de collecties
en beeldarchieven van Museum van de Geest.
Van iemand alleen tussen bomen, mannen (aan het werk?) bij een kruiwagen, iemand met zijn hoofd in zijn handen… de reeks openbaart zich wanneer het enorme tapijt telkens met de seizoenen een stuk verder wordt af- en opgerold.
Als een modern tapijt van Bayeux neemt het werk de toeschouwer mee op een ontdekkingsreis. Deze reis is een verbeelding van de geest als uit een droom die zich ontvouwt tegen een achtergrond van abstracte landschappen die in elkaar overvloeien,
nu eens sereen dan weer dramatisch of extatisch.
Dus wandel dit najaar nog via het prachtige Bolwerk naar het Museum van de Geest. Ontsnap aan de drukte, de kou of het donker, laat je verrassen door de kalmerende sfeer van het museum en vertraag, haal adem, kijk, laat je inspireren en verwonderen.
En ontdek het kunstwerk tussen je oren.
N.B. Naast diverse kinder- en jongerenroutes en reguliere routes en rondleidingen, biedt het Museum van de Geest ook de Flow Slow art route. Onder het mom van ‘je ziet meer als je minder ziet’ neemt deze route je mee langs vijf bijzondere kunstwerken waar je alle tijd voor kunt nemen.